W poniedziałek 22 lipca 2024 r. zdemontują pomnik „Braterstwa Broni w Nowogardzie

Tak zwany „Pomnik Kombatantom Rzeczypospolitej Polskiej” znajduje się na Placu Wolności, tuż przy Urzędzie Miejskim w Nowogardzie. Funkcjonuje też jako pomnik „Braterstwa Broni”. Ta nazwa powstała z inicjatywy lokalnych działaczy partyjnych. Pomnik budzi od lat wielkie kontrowersje i wśród mieszkańców i wśród władz samorządowych, które na przestrzeni ostatnich dziesięcioleci rządziły w Nowogardzie.

W najbliższy poniedziałek 22 lipca o godz. 13.00 dojdzie do demontażu tego propagandowego obiektu. Zostanie usunięty raz na zawsze z przestrzeni miejskiej Nowogardu.
W wydarzeniu weźmie udział prezes Instytutu Pamięci Narodowej, dr Karol Nawrocki. Obecny będzie także burmistrz Nowogardu Michał Wiatr oraz dyrektor szczecińskiego Oddziału IPN Krzysztof Męciński.

 Pomnik odsłonięto 7 listopada 1972 r., w 55. rocznicę wybuchu rewolucji październikowej i 50. rocznicę powstania Związku Sowieckiego. Na cokole zostali umieszczeni dwaj średniowieczni rycerze oraz dwaj żołnierze – czerwonoarmista z gwiazdą na hełmie oraz „ludowego” Wojska Polskiego. Podczas uroczystości obecni byli m.in.: sekretarz KW PZPR w Szczecinie Jerzy Łazarz, konsul ZSRS w Szczecinie Wasilij Owczarow i przedstawiciele Północnej Grupy Wojsk Sowieckich z Legnicy, czyli wojsk okupujących nasz kraj. W 1992 r. obiekt został wyremontowany a w 1995 r. przemianowany na „Pomnik Kombatantom RP”. Została na nim umieszczona tablica z inskrypcją: „Kombatantom  Rzeczypospolitej Polskiej – 11 listopada 1995”, z wizerunkiem orła w koronie i emblematem Orderu Wojennego Virtuti Militari. Z hełmu czerwonoarmisty została skuta gwiazda.

Jeszcze w listopadzie 2017 roku Rada Miejska w Nowogardzie podjęła uchwałę zobowiązującą burmistrza miasta do jego usunięcia. Ówczesny włodarz miasta uchwały nie wykonał. Dopiero wybrany w tym roku nowy burmistrz Nowogardu, Michał Wiatr, zdecydował o usunięciu propagandowego monumentu z Placu Wolności.
– Ten obiekt dzieli i budzi kontrowersje wśród mieszkańców Nowogardu, dlatego nie ma dla niego miejsca w przestrzeni publicznej naszego miasta.  Jest też po prostu brzydki, nazywany czasem „chochołem”. Osobiście nie mogę doczekać się, kiedy odsłoni widok na jezioro z Placu Wolności – mówi burmistrz Nowogardu Michał Wiatr.

– Nawet w obecnej formie obiekt ten obraża wszystkich, którzy walczyli o wolną Polskę, zwłaszcza tych, którzy walczyli z sowieckim agresorem. Nie ma zgody na gloryfikację sowieckich bandytów w przestrzeni publicznej naszej ojczyzny. Armia czerwona przyniosła Polsce zniewolenie, morderstwa, gwałty i rabunki. Misją Instytutu Pamięci Narodowej jest oczyszczenie przestrzeni publicznej ze wszystkich obiektów propagandowych – mówi Krzysztof Męciński, dyrektor szczecińskiego Oddziału IPN.

Więcej na temat historii i decyzji o usunięciu pomnika w wypowiedzi Krzysztofa Męcińskiego:

Trzeba tu dodać, że data usunięcia pomnika nie jest przypadkowa, 22 lipca to przecież dzień świętowany w PRL-u jako Święto Odrodzenia Polski w rocznicę ogłoszenia usankcjonowanego przez Stalina manifestu Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego w 1944 r.

tekst dr, foto: Nowogard Nasze Miasto